bịnh căng thẳng đầu óc stress do công việc

Stress do công việc thường gây cảm giác kiệt sức, tự đánh
giá thấp bản thân, tuyệt vọng, trầm cảm…, thậm chí tự tử; đồng thời
liên quan đến các rối loạn trong nhiều chứng bệnh.

Nhịp sống của xã hội hiện đại rất dồn dập và nhiều thách thức. Trong
quá trình đối phó với nó, stress trong môi trường làm việc có thể nảy
sinh. Stress xảy ra thường xuyên có tác hại khá nghiêm trọng đến sức
khỏe và làm giảm chất lượng cuộc sống.

Nhiều nguyên nhân

Stress do công việc là những phản ứng có hại về mặt cảm xúc và cơ
thể, xuất hiện khi yêu cầu của công việc vượt quá khả năng đối phó hay
kiểm soát của bản thân. Đó cũng có thể là sự mất cân bằng gây căng
thẳng quá mức giữa yêu cầu của công việc và cuộc sống cá nhân.

Nguyên nhân gây stress từ công việc được xác định là do những thay
đổi về thời gian làm việc, nơi làm không ổn định (công ty dễ phá sản,
sáp nhập), yêu cầu công việc cao (tăng năng suất, giảm chi phí…), thiếu
nhân lực hay phương tiện, làm nhiều việc hay nhiều giờ… Môi trường làm
việc đông người, ồn ào, nóng, không thoáng, nguy hiểm, không khí ô
nhiễm, tư thế gò bó… cũng dễ gây ra stress. Ngoài ra, phong cách quản
lý thiếu sự tham gia của nhân viên trong việc ra quyết định, các bộ
phận trong đơn vị không liên kết với nhau, thiếu những chính sách tạo
sự thân mật trong đơn vị, không quan tâm, bất tài, chuyên quyền, kiêu
căng, không thể tiếp cận, không thành thật, đe dọa… cũng là nguyên nhân
gây stress do công việc.

Những người làm nhiều việc, hoàn thành trong thời gian quá ngắn, ít
khoảng nghỉ giữa giờ, thời gian làm việc quá dài, làm ca, việc đơn điệu
không cần sử dụng đến kỹ năng hoặc quá nhiều xung đột, quá nhiều trách
nhiệm, quá nhiều sếp chỉ huy… có nguy cơ đối diện với stress cao hơn
người khác. Bên cạnh đó, công việc không ổn định, ít cơ hội thăng tiến,
không học hỏi thêm được gì, thay đổi nhiệm vụ quá nhanh… cũng dễ gây ra
stress.

Kiệt sức về thể chất lẫn tâm thần

Ngày nay, có khoảng 3/4 công nhân nghĩ rằng họ bị stress trong công
việc nhiều hơn so với các thế hệ trước. Các vấn đề tại nơi làm việc
liên quan rất chặt chẽ với chuyện sức khỏe, mạnh hơn cả các stress khác
trong cuộc sống.

Triệu chứng sớm của stress do công việc thường là nhức đầu, rối loạn
giấc ngủ, khó tập trung, dễ cáu kỉnh, khó chịu ở dạ dày, không hài lòng
về công việc, xuống tinh thần. Stress dễ gây ra lo âu, mất tập trung
chú ý, mất tự tin, mất động cơ làm việc, cảm giác thất vọng, dễ bị kích
thích, dễ giận dữ, lạm dụng rượu hay chất gây nghiện, trầm cảm, tự tử.
Đặc biệt, stress gây ảnh hưởng đến hiệu quả công việc hoặc làm tăng
nguy cơ bị sai lầm, nhất là trong môi trường làm việc nguy hiểm hay cần
duy trì sự chú ý cao độ. Stress trong công việc cũng làm ảnh hưởng đến
các mối quan hệ với đồng nghiệp.

Nếu stress tại nơi làm việc không được giải quyết, dễ dẫn đến tình
trạng kiệt sức liên tục về mặt thể chất và tâm thần, xuất hiện những
cảm xúc tiêu cực như tự đánh giá thấp bản thân, cảm giác không ai có
thể giúp mình được và tuyệt vọng. Những triệu chứng này sẽ dẫn đến các
rối loạn mãn tính về sức khỏe, suy giảm trầm trọng khả năng tham gia
cuộc sống hằng ngày. Những người bị stress trong công việc cũng thường
để stress tác động tới đời sống gia đình do họ dễ bị kích thích, dễ
giận, mất kiên nhẫn, buồn, kiệt sức, mất thích thú, quá mệt mỏi, giảm
tình dục, ảnh hưởng đến sự chăm sóc con cái và đến quan hệ với các
thành viên khác trong gia đình.

Về biểu hiện trên cơ thể, stress có liên quan đến các rối loạn như
bệnh phổi, tim mạch, ung thư, tai nạn và tự tử, làm trầm trọng hơn các
bệnh lý như loét dạ dày, tá tràng, suyễn, rối loạn tiêu hóa, rối loạn
tình dục, rối loạn cơ xương…

Mỹ: 60%-80% tai nạn nghề nghiệp do stress

Thống kê tại Mỹ gần đây cho thấy có hơn 50% trong số 550 triệu ngày
nghỉ việc của người dân nước này mỗi năm là do stress; gần 50% công
nhân có triệu chứng kiệt quệ. Chi phí cho stress từ công việc là 300 tỉ
USD/năm (nghỉ việc, giảm năng suất, thay người làm việc, khám bệnh, phí
bảo hiểm… ). Đặc biệt, có tới 60%-80% tai nạn nghề nghiệp là do stress.

Còn tại Canada, khảo sát mới nhất ghi nhận có gần 50% người dân nước
này cảm thấy bị stress do cố tìm cách cân bằng giữa công việc và cuộc
sống riêng tư (10 năm trước tỉ lệ này là 27%).

Suckhoegiadinh.org theo nguồn nld.com.vn – tác giả: Bác sĩ Lê Quốc Nam