tiền lì xì ?

by tan Fri Jan 01, 2010 11:31 am

Lì xì hay còn gọi là mừng tuổi, là
phong tục tặng tiền nhân ngày Tết Nguyên Đán với ý nghĩa chúc sức khoẻ,
may mắn và đem lại niềm vui cho mọi người, nhất là trẻ em. Phong tục
này phổ biến ở một số nước châu Á như Trung Quốc, Nhật Bản, Việt Nam...

Phong tục này bắt nguồn từ Trung Quốc, qua hình ảnh những
đồng tiền được xâu bằng chỉ đỏ, buộc lại theo hình con rồng hoặc thanh
kiếm để ở giường hoặc nôi với mục đích chống tà ma, bảo vệ giấc ngủ cho
trẻ. Những đồng tiền này gọi là áp tế tiền. Về sau, tiền được gói trong bao giấy đỏ và trở thành phong tục không thể thiếu trong ngày đầu năm.

Không có tài liệu nào nói chính xác thời điểm nào phong tục này du nhập vào
nước ta. Một số ý kiến cho rằng ,người Minh Hương đến Việt Nam lánh nạn vào những năm cuối thế kỷ XVII đầu thế kỷ XVIII đã mang theo phong tục này

tiền lì xì ? Lixi

Xưa kia, ở Trung Quốc, tiền mừng tuổi là một vòng đỏ xâu 100 cắc tiền đồng,
biểu hiện cho lời chúc sống lâu trăm tuổi. Ngày nay, tiền mừng đầu năm,
tượng trưng cho sự may mắn, thành đạt được cho vào phong bì màu đỏ, in
hoa văn đẹp mắt gọi là bao lì xì.

Theo truyền thuyết xa xưa, có
một con yêu quái thường xuất hiện vào đêm giao thừa, thích xoa đầu trẻ
con đang ngủ ngon giấc khiến cho chúng giật mình khóc thét lên. Hôm
sau, trẻ đau đầu, sốt cao làm các bậc cha mẹ không dám ngủ để canh
phòng.

Có một cặp vợ chồng ngoài 50 tuổi mới sinh được mụn con
trai. Tết năm ấy, có 8 vị tiên dạo qua nhà, biết trước cậu bé này sẽ
gặp tai họa với yêu quái liền hóa thành 8 đồng tiền đồng, ngày đêm túc
trực bên bé. Sau khi chú bé ngủ say, hai vợ chồng lấy giấy đỏ gói những
đồng tiền này lại, đặt lên gối con rồi đi ngủ. Nửa đêm, con yêu quái
xuất hiện, vừa giơ tay định xoa đầu đứa trẻ thì từ bên chiếc gối lóe
lên những tia vàng sáng rực khiến nó kinh hoàng bỏ chạy.

Việc lấy giấy đỏ gói tiền được kể lại cho bà con làng xóm. Mọi người vui
mừng, bắt chước làm theo và dần dần trở thành phong tục tiền mừng tuổi
đầu năm.

Một truyền thuyết khác lại kể rằng: Tiền mừng tuổi bắt nguồn từ cung đình đời nhà Đường. Năm đó, Dương Quý Phi sinh hạ hoàng
tử, được tin mừng vua Đường Huyền Tôn đích thân đến thăm và ban cho
Dương Quý Phi một số vàng bạc gói trong giấy đỏ. Dương Quý Phi coi đó
vừa là tiền mừng, vừa là chiếc bùa hoàng đế ban tặng con trẻ để trừ tà.
Việc này được đồn đại ra ngoài, từ cung đình lan rộng ra dân gian,
nhiều người bắt chước tặng tiền mừng và cũng bắt đầu coi như tặng món
lộc trừ tai họa, mang lại nhiều điều may mắn.

Không có tài liệu cụ thể nào nói chính xác về thời điểm phong tục này được du nhập vào Việt Nam. Một số ý kiến cho rằng lì xì đã theo chân những người Minh Hương tới Việt Nam
với mục đích lánh nạn trong những năm cuối thế kỷ 17, đầu thế kỷ 18.
Cũng có người nói rằng, phong tục mừng tuổi đã có ở nước Đại Việt từ
sau thời kỳ Bắc thuộc.

Tên gọi "lì xì" trước đây chỉ phổ biến ở miền nam Việt Nam, nơi có cộng
đồng người Hoa đông đảo, nhưng với sự giao lưu văn hoá, giờ đây những
người miền bắc cũng dùng từ này thay cho chữ "mừng tuổi".

Ngày nay, tiền lì xì thường được đựng trong các bao lì xì màu đỏ, trên có in
hình hoa xuân, hay các câu chữ chúc Xuân … Màu đỏ biểu tượng cho sự
thắng lợi, triển vọng, các lời chúc được in trên đó thường mang nghĩa
cầu mong sự sung túc và may mắn trong năm mới.

Thông thường, vào sáng mùng 1 Tết, con cháu trong nhà tề tựu đông đủ để chúc
phúc ông bà, sau đó ông bà sẽ mừng tuổi cho các cháu. Tục mừng tuổi thể
hiện tình yêu thương của ông bà dành cho các cháu, với hy vọng chúng sẽ
hạnh phúc và may mắn trong cả năm. Và trong những ngày Tết cổ truyền, người lớn dành tặng tình yêu thương con trẻ bằng những bao lì xì khi gặp mặt./-